Dwang in de Hulpverlening

Postgraduaat

In het academiejaar 2023-2024 organiseren we dit postgraduaat niet.

Geïnteresseerd? Stuur een mailtje naar veerle.verlinden@kdg.be, en we houden je op de hoogte bij een nieuwe editie.

  • Sociaal werkers, praktijkgerichte orthopedagogen én verpleegkundigen worden binnen alle domeinen van de hulpverlening geconfronteerd met vormen van gedwongen of opgedrongen hulp.
  • In het brede spectrum van hulpverlening kom je als professional in situaties waarin je hulp moet opdringen.
  • Als hulpverlener met een begeleidende en controlerende rol, ervaar je vaak dat het contact met je cliënt onder druk komt te staan.
  • In dit postgraduaat krijg je handvatten om ook in een context van dwang te werken aan een participatieve hulpverleningsrelatie.
  • De lesinhoud bouwt voort op de nieuwste inzichten uit de opleidingen Sociaal Werk, Orthopedagogie en gezondheidszorg.
  • Je krijgt les van (ervarings)deskundigen uit verschillende hulpverleningsdisciplines en de gezondheidszorg.
  • Cases uit je eigen werkplek vormen een belangrijke leidraad in de lessen. Daarmee maken we samen de vertaalslag van theorie naar praktijk.

Al gekozen?
Start je inschrijving

Nog vragen?

Remote video URL

Hoe ziet de opleiding eruit?

Vormen van dwang zijn overal in het hulpverleningslandschap aanwezig. Soms zeer expliciet, denk bijvoorbeeld aan een gesloten opnameafdeling in een psychiatrisch ziekenhuis. Even vaak in minder voor de hand liggende situaties: bijvoorbeeld wanneer cliënten budgetbegeleiding moeten aanvaarden om financiële steun te krijgen.

Als je werkt in een context waarin je zowel een begeleidende als een controlerende rol hebt, komt het contact met je cliënt onder druk komt te staan naarmate je je controlerende rol meer accentueert. Dat gaat ten koste van je begeleidende rol.

In dit postgraduaat krijg je handvatten om in deze dubbele rol te blijven staan en het evenwicht terug te vinden.

Programma

Modules
20 studiepunten
Module 1: Kaders van dwang(beleving)
(
5 studiepunten
)

In de eerste module bespreken we hoe verschillende vormen van dwang zich kunnen manifesteren binnen de hulp- en of dienstverlening. Voorbeelden hiervan zijn: bemoeizorg, aanklampende zorg, opgedrongen hulp, gedwongen hulpverlening, onvrijwillige cliënten, …

Via verschillende theoretische, maatschappelijke, juridische en ethische kaders verklaren we het gebruik van dwang binnen de welzijns- en gezondheidssector.

  • Leer welk effect de verschillende vormen van dwang hebben op de hulpverlening en hoe deze worden beleefd in de eigen praktijk.
  • Verken met welke andere manieren je met dwang binnen hulpverlening kan omgegaan. Hiervoor kijken we naar de huidige tendensen in het hulpverleningslandschap.

Naast traditionele bronnen, leer je ook uit cases, actualiteit en praktijkervaringen.

Deze module volg je in hoor- en werkcollege’s waarbij je ook van studiegenoten kunt leren. De lessen worden afgewisseld met een aantal gastlessen.

Module 2: Belevings-en trainingstraject
(
5 studiepunten
)

Binnen deze module brengen we het werkveld rechtstreeks in het postgraduaat binnen.

We gaan aan de slag met concrete casussen.

We reiken je handvaten aan die versterkend werken binnen de verschillende niveaus van je hulpverleningscontext.  We bekijken verschillende methodieken zoals het krachtgericht werken, geweldloze communicatie, nieuwe autoriteit en maken de vertaalslag naar concrete situaties. De reflectie op je eigen handelen en werksituatie is een rode draad doorheen de module.

Module 3: De werkalliantie
(
5 studiepunten
)

De professionele relatie tussen sociaal werkers en cliënten wordt al sinds het prille begin beschouwd als hét belangrijkste element in alle sociaalwerkpraktijken. Dat voelen praktijkwerkers aan en wordt bevestigd in theoretische en wetenschappelijke publicaties. Deze relatie vormt een fundamentele voorwaarde om te komen tot een proces waarin sociale veranderingsprocessen tot stand komen. 

  • In deze module conceptualiseren we de professionele relatie tussen hulpverleners en hun cliënten in een context van dwang als een werkalliantie.
  • We maken hierbij het onderscheid met een meer klassiek Rogeriaans geïnspireerd relatiebegrip en stellen ons de vraag wat het concept betekent. Hoe heeft het zich ontwikkeld doorheen de tijd en waarom is het bij uitstek bruikbaar in een context van dwang?
  • Leer of en hoe de kwaliteit van de werkalliantie tussen professional en cliënt gemeten kan worden. En wellicht belangrijker: hoe deze kwaliteit op een positieve manier beïnvloed kan worden.
  • Maak kennis met de werkalliantiemonitor en ga hiermee aan de slag in een concrete casus.
Module 4: Implementeren van dwangreductie in de praktijk
(
5 studiepunten
)

In de vorige modules verkreeg je nieuwe inzichten met betrekking tot dwang, maar hoe creëer je verandering binnen je eigen werksituatie? Tijdens deze module geven we je enkele tools mee om verandering binnen je eigen praktijk succesvol te implementeren. Zo leer je stapsgewijs vanuit een analyse van je werkcontext optimaal gebruik te maken van aanwezige hulpbronnen en te anticiperen op mogelijke barrières. Gebruikmakend van onderbouwde inzichten en in overleg met andere disciplines stel je een actieplan op toegepast op de praktijk én rekening houdend met cliëntfactoren.

Tot slot formuleer je acties om de verandering te evalueren en structureel te borgen.

Interdisciplinaire vakinhoud

  • De nieuwste inzichten uit de opleidingen Sociaal Werk, Orthopedagogie en gezondheidszorg staan centraal in dit postgraduaat.
  • Deze interdisciplinaire kijk geeft je een breed kader van kennis en vaardigheden, alsook een betere kijk op de werking van de andere vakgebieden.
  • Je krijgt les van (ervarings-)deskundigen met uiteenlopende expertises uit verschillende disciplines.
  • We maken de vertaalslag van theorie naar praktijk, aan de hand van onder andere casussen die jij uit je eigen beroepspraktijk meebrengt. Zo worden de nieuwe inzichten uit dit postgraduaat direct bruikbaar.

Van wie krijg je les?

Johan Boxstaens

PhD in Sociale Wetenschappen
Docent in de opleiding Sociaal Werk en onderzoeker bij Emmaüs

"In mijn lessen conceptualiseren we de professionele relatie tussen sociaal werkers en hun cliënten als een ‘werkalliantie’. Dat helpt ons in een context van dwang om deze relatie beter te meten én op positieve wijze te beïnvloeden."

Johan Boxstaens

Evi Verbeke (gastdocent)

Doctor in de Klinische Psychologie
Auteur van het boek 'Psychiatrie op drift. Over macht, ethiek en verzet.'

"Ik deel nieuwe inzichten over drift in machtsrelaties, angst voor het onbekende en stappen naar verandering. Kennis van deze processen van macht, geweld en verzet zijn een meerwaarde voor hulpverleners ver buiten de psychiatrie."

Evi Verbeke

Lisa Cardoen (gastdocent)

Bachelor Orthopedagogie & Master Pedagogische Wetenschappen
Projectcoördinator van de Academische Werkplaats Positief Leefklimaat (AWL)

"In mijn les ga ik dieper in op het belang en de ontwikkeling van het positief leef(- en werk) klimaat, met een vertaalslag naar mijn eigen praktijkervaringen."

Lisa Cardoen

Na deze opleiding

  • Je staat sterker in je schoenen in de dagelijkse begeleiding van je cliënten.
  • Door te werken aan de relatie met je client krijg deze meer vertrouwen in het hulpverleningsproces.
  • Met de nieuwe inzichten uit deze opleiding kun je ook je team verder inspireren.

Wanneer heb je les?

Deze opleiding wordt gespreid over 20 donderdagen in academiejaar 2023-2024. Je hebt telkens les van 10.45 tot 18 u. We starten op 5 oktober 2023.

Voor wie?

Je profiel

Professionele bachelors Verpleegkunde, Sociaal Werk en Orthopedagogie, mensen in actieve zorg en welzijnswerkers uit de sectoren waar dwang(ervaring) een rol speelt.

Toelatingsvoorwaarden

  • Je beschikt over een bachelordiploma uit een humane richting of Verpleegkunde.
  • Of je bent een graduaatsgediplomeerden uit een humane richting of Verpleegkunde en je werkt minimaal 2 jaar met cliënten/patiënten. Neem in dit geval contact op met veerle.verlinden@kdg.be

Voldoe je niet aan bovenstaande voorwaarden, maar denk je toch in aanmerking te komen voor deze opleiding? Neem contact op met de coördinator van dit postgraduaat: veerle.verlinden@kdg.be

Flexibel studeren

Één losse module volgen? Of wil je het postgraduaat spreiden over meerdere jaren? Dat kan! Mail naar veerle.verlinden@kdg.be.

Praktisch

  • Duur:  
    • 1 academiejaar
    • Je kan de opleiding ook spreiden over 2 jaar voor een minder zware studie-/werklast.
  • Start:
    • Op 5 oktober 2023.
  • Waar: campus Zuid, Brusselstraat 45, 2018 Antwerpen
  • Studiekosten:
    • Het postgraduaat Hulp verlenen in een context van dwang van 20 studiepunten kost 1.300 euro.
    • Een losse module volgen? Of wil je de opleiding spreiden over meerdere jaren? Mail naar veerle.verlinden@kdg.be voor de exacte prijs voor jouw traject.
    • Bij annulering of stopzetting na de start van het academiejaar, blijft het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd en is er geen terugbetaling van inschrijvingsgeld meer mogelijk.
  • Lesmateriaal is digitaal beschikbaar.

Meer weten?

Kom naar een infodag

  • Vragen over de combinatie studie-werk-gezin?
  • Nog niet 100 % zeker welke bijscholing bij jou past?
  • Stel je vragen aan de docenten en hoor uit eerste hand hoe het is om bij te studeren aan KdG.