Studiedag: Dwang in de hulpverlening

Studiedag op 18 april 2023

Vormen van dwang zijn overal in het hulpverleningslandschap aanwezig. Soms zeer expliciet, denk bijvoorbeeld aan een gesloten opnameafdeling in een psychiatrisch ziekenhuis. Maar even vaak in minder voor de hand liggende situaties: bijvoorbeeld wanneer cliënten budgetbegeleiding moeten aanvaarden om financiële steun te krijgen.

Hulpverleners in heel Vlaanderen merken dan ook vaak dat er een wankel evenwicht is tussen het uitoefenen van een controlerende en een begeleidende rol.

Tijdens deze studiedag delen deskundigen uit verschillende hulpverleningsdisciplines hun inzichten rond dwang in het sociaal-agogisch werk en de gezondheidszorg en krijg je alvast enkele handvatten het evenwicht tussen een begeleidende en controlerende rol terug te vinden.

Meer interesse in het onderwerp dwang in de hulpverlening? Bekijk het postgraduaat Dwang in de hulpverlening.

Meer info?

Ik schrijf me in

Programma

  • 9.30 - 10.00 u.: Ontvangst met koffie
  • 10.00 - 12.00 u.: Keynote door Evi Verbeke
  • 12.00 - 13.00 u.: Netwerklunch
  • 13.00 - 14.30 u.: Keuzesessie:
    • Je kan één sessie uit ons aanbod van vijf onderwerpen kiezen
      1. Introductie bij het HIC-model (Zorggroep Multiversum)
      2. Het beroepsethisch kader in een context van dwang (Kris Stas, Steunpunt Mens en Samenleving en KdG)
      3. Loslaten en vasthouden bij mensen met een verstandelijke beperking (Abbag)
      4. De professionele relatie tussen sociaal werkers en cliënten als Werkalliantie (Johan Boxstaens)
      5. Hoe beleven cliënten gedwongen of opgedrongen hulp? (Ervaringsdeskundigen)
  • 14.30 - 15.00.: Pauze
  • 15.00 - 16.00.: Panelgesprek met Ludo Serrien als moderator

Keynote: Evi Verbeke

In haar keynote zal Evi Verbeke de nieuwste inzichten rond drift in machtsrelaties, angst voor het onbekende en stappen naar verandering delen. Kennis van deze processen van macht, geweld en verzet zijn een meerwaarde voor hulpverleners ver buiten de psychiatrie.

Evi Verbeke is Doctor in de Klinische Psychologie en oa. auteur van het boek 'Psychiatrie op drift. Over macht, ethiek en verzet.'

Evi Verbeke

Keuzesessies

Elke deelnemer kan tijdens het inschrijven 1 keuzesessie kiezen. Elke keuzesessie heeft een beperkt aantal deelnemers, dus wacht niet te lang met inschrijven.

Dwang vermijden tijdens een gedwongen opname

De collega’s van Zorggroep Multiversum geven een inkijk in hun High & Intensive Care-beleid. Centraal daarin staat het terugdringen van dwang en drang, met de aandacht gericht op het herwinnen van de eigen regie van de cliënt. Dat model vertrekt vanuit de nood om mensen in ernstige psychiatrische nood menswaardig en goed op te vangen.

‘In deze workshop wil ik graag onze inzichten en ervaringen delen van het High Intensive Care model (HIC) binnen de gesloten psychiatrische opnameafdeling. Aan de hand van good practices sta ik graag met jullie stil hoe we dwang zoveel mogelijk trachten te vermijden binnen deze gedwongen context.’ Stef Meganck 

Het Beroepsethisch kader in een context van dwang

In haar sessie laat Kris Stas haar licht schijnen op beroepsethiek, beroepsgeheim en cliëntinformatie in situaties van gedwongen of opgedrongen hulp. Kris is werkzaam bij het Steunpunt Mens en Samenleving en is docente beroepsethiek in de opleiding Sociaal Werk aan de Karel de Grote Hogeschool. Kris schreef verder ook mee aan het boek ‘ethische knopen’ over het maken van ethisch goede keuzes in hulpverlening.

Loslaten en vasthouden bij mensen met een verstandelijke beperking

Pedagogen Stefanie Van Otten en Stephanie Schellis brengen inzichten in de manier waarop zij binnen Klavier kijken naar en werken met mensen met een mentale beperking en ernstige gedragsproblemen. Ook binnen het VAPH is dwang en drang alomtegenwoordig en ervaren hulpverleners spanning wanneer het gaat over loslaten en vasthouden. Vanuit Klavier zoomen we in op het onderdeel detentie vanuit de werking van ABAGG (ambulante begeleiding aan geïnterneerden en in de gevangenis van Merksplas) en vanuit de (gesloten en open) residentiële werkingen binnen Klavier.”

De professionele relatie tussen sociaal werkers en cliënten als Werkalliantie

De professionele relatie tussen sociaal werkers en cliënten wordt al sinds het prille begin beschouwd als hét belangrijkste element in alle sociaalwerkpraktijken. Dat voelen praktijkwerkers aan en wordt bevestigd in theoretische en wetenschappelijke publicaties. Deze relatie vormt een fundamentele voorwaarde om te komen tot een proces waarin sociale veranderingsprocessen tot stand komen. Tijdens zijn sessie conceptualiseert Johan Baxstaens (KdG, Emmaüs) de professionele relatie tussen sociaal werkers en hun cliënten als een ‘werkalliantie’. Dat helpt in een context van dwang om deze relatie beter te meten én op positieve wijze te beïnvloeden.

Hoe beleven cliënten gedwongen of opgedrongen hulp?

In deze sessie laten we ervaringsdeskundigen zelf aan het woord. Hoe beleefden ze zelf vormen van dwang en welke impact had dat op hun traject.

 

 

Panelgesprek

Ludo Serrien is een gekend figuur in de sociale sector. Hij is voormalig directeur van het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (nu SAM, Steunpunt Mens en Samenleving). Samen met Johan Boxstaens schreef hij een hoofdstuk over dwang in de hulpverlening in het handboek #SociaalWerk. Sedert zijn pensioen is Ludo als vrijwilliger redacteur voor Sociaal.net. 

Ludo modereert het panelgesprek tijdens deze studiedag.

Voor wie?

  • Gezondheidsprofessionals
  • Sociaal werkers
  • (Praktijkgerichte) orthopedagogen

Praktisch

  • Wanneer
    Dinsdag 18 april 2023
  • Waar
    Campus Zuid, Brusselstraat 45, 2018 Antwerpen
  • Prijs
    • De deelnameprijs bedraagt 90 euro per persoon incl. catering.
    • Studenten en werknemers van KdG kunnen deelnemen voor 30 euro. Hier zijn slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar!
Ik schrijf me in