Driekwart van de jongeren in Rotterdam, Brussel en Antwerpen heeft binnen twee decennia wortels in een niet-Westerse achtergrond. Het hoger onderwijs staat hiermee voor de uitdaging een collectieve aanpak te ontwikkelen gericht op een grotere diversiteit in de aula’s en de samenleving. Om de emanciperende werking van het hoger onderwijs te vrijwaren en zo mogelijk te versterken, bundelen Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Odisee in Brussel en Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen de krachten.
Met de samenwerking willen de drie hogescholen een gezamenlijke strategie ontwikkelen die zich rekenschap geeft van een studentenpopulatie en een samenleving die in de komende jaren steeds diverser worden. De hogescholen zijn gevestigd in grote West-Europese steden - Rotterdam, Antwerpen en Brussel - waar het merendeel van de jongeren een niet-Westerse achtergrond heeft. Deze demografische ontwikkeling mist ook zijn uitwerking op het onderwijs niet. Als hogescholen in deze diverse omgeving professionals willen opleiden en klaarstomen voor de arbeidsmarkt moeten ze hierop tijdig inspelen.
Samenwerking vanuit eigen kracht en expertise
De hogescholen zetten elk hun specifieke expertise in en gaan ervaringen uitwisselen op het gebied van diversiteit. Hogeschool Odisee heeft in Brussel positieve resultaten bereikt met taal-ontwikkelend lesgeven en zal hierin het voortouw nemen. Algemeen directeur Mia Sas trekt het debat open: “Vanzelfsprekend moeten we ervoor zorgen dat de Nederlandse taalvaardigheid van onze studenten aan de maat is, maar daarnaast is het ook belangrijk om meertaligheid te valoriseren. Het is een én-én verhaal.” Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen zet bij de scholing van haar docenten in de lerarenopleiding in op de voorbereiding van de toekomstige leraren in een multiculturele schoolomgeving en zal hierop de nadruk leggen. “Inhoudelijk kunnen docenten hun vijfjarig scholingsstraject zelf samenstellen”, legt beleidsmedewerker diversiteit Serge Coppens uit. “Elk jaar kiezen ze uit een aanbod van activiteiten: literatuurverdieping, navorming, job shadowing in externe organisaties of diversiteitsstages in het werkveld.” Hogeschool Rotterdam legt de focus op inhoudelijke binding van studenten en biedt haar expertise aan op het vlak van peercoaching. Ouderejaars coachen jongere studenten, en jongere studenten coachen op hun beurt kwetsbare scholieren in het Rotterdamse voortgezet- en middelbaar onderwijs.
Diversiteit op maat naar gezamenlijke conferentie
Zo vormen de hogescholen een netwerk gericht op informatie-uitwisseling en kennisdeling, bijvoorbeeld over studieprestaties van studenten en competentie-ontwikkeling bij studenten en docenten. Bovendien staat in 2016 een gezamenlijke conferentie over diversiteit op het programma en gaan de hogescholen succesvolle projecten van elkaar adopteren. “We beschouwen de culturele diversiteit in onze steden als een gegeven en willen dat de talenten en achtergronden van al onze studentenpopulaties goed tot hun recht komen. Juist het hoger beroepsonderwijs kan een krachtige rol spelen bij de emancipatie van studenten”, vertelt Ron Bormans, bestuursvoorzitter van Hogeschool Rotterdam. “Maar tegelijkertijd sluiten wij onze ogen niet voor de weerbarstige vraagstukken die hierbij op ons pad komen.
Zo stelt de steeds grotere diversiteit onder studenten nieuwe voorwaarden aan de onderwijsomgeving en de invulling van het curriculum. Het studiesucces van deze groepen staat onder druk, hun succesvolle integratie vereist een voortdurende dialoog – over normen en waarden - binnen en tussen de hogescholen en met de omgeving.” En sluit Veerle Hendrickx, algemeen directeur Karel de Grote Hogeschool aan: “Al onze studenten zullen werken in een multiculturele samenleving, en dat vergt andere vaardigheden en attitudes.”