Latijnse poëzie

“Even na zonsopgang draait Gerson in zijn Tesla de oprijlaan van het landgoed af. Op Upside heeft hij een chauffeur, op Executive rijdt hij bij voorkeur zelf. Hij wil de vaardigheid niet verliezen, maar belangrijker: het is een scheutje romantiek in een gestroomlijnd leven. Rijden herinnert hem aan een roadtrip die hij maakte toen hij in de States werkte, het enige moment in de afgelopen jaren dat hij een gevoel van vrijheid heeft ervaren – niet de vrijheid van geld, maar van de ziel.”Dit fragment uit de roman Slaap zacht, Johnny Idaho is geschreven in het Nederlands. Het is perfect leesbaar voor wie Nederlands heeft geleerd. Terwijl we lezen vormt er zich een beeld voor ons geestesoog: een al wat oudere man achter het stuur van een dure wagen, de blik op oneindig, de weg voor hem uit.

Plant
fontein
scheut die schiet
straal die spat
tempeest over alle diepten
storm over alle vlakten
wilde rozelaars waaien
stemmen van elzekoningen bloot
Diepste verte
verste diepte
bloemekelk die schokt in de kelk van bei' mijn palmen
en lief als de madelief
Als de klaproos rood
o wilde papaver mijn

Dit gedicht van Paul van Ostaijen is ook geschreven in het Nederlands. Het is leesbaar voor wie Nederlands leerde, in die zin dat de letters kunnen worden verklankt, de woorden luidop gelezen. De zinnen zijn kort en de syntaxis eenvoudig. Toch zullen de meeste lezers dit gedicht als moeilijker ervaren. Het opgeroepen beeld is immers niet rechtlijnig – eerder een soort collage, een mozaïek. Bovendien wordt het beeld in sterke mate mee bepaald door de klank: dit gedicht moet luidop gelezen worden om het te begrijpen.

Ook in het Latijn is het verschil tussen proza en poëzie groot. Het lezen en begrijpen van Latijnse poëzie vraagt dan ook een andere aanpak en andere vaardigheden. Het doel van dit PWO is het ontwikkelen van een leesmethode voor poëzie die aansluit bij de eerder door KdG ontwikkelde leesmethode voor proza. Het onderzoek verloopt volgens de principes van het onderwijskundig ontwerponderzoek. Na afloop van dit project moet een vernieuwende leesmethode voorliggen voor de lectuur van poëzie. De uitstraling die onze lerarenopleiding Latijn met het onderzoek rond proza heeft verworven, kan behouden blijven door ook een antwoord te bieden op de vraag “Wat met poëzie?”.

Contact

kristien.hulstaert@kdg.be

  • Financiering: PWO

  • Duur onderzoek: 01/09/2016 tot 31/08/2018

  • Projectpartners: Universiteit Gent, Artevelde Hogeschool Gent

  • KdG-medewerkers: Kristien Hulstaert