Rechtspraktijk naar Straatsburg

Dag 1

De sfeer zat er meteen goed in op de bus en na een rit van een zestal uurtjes kwamen we omstreeks 17u aan in het Duitse Ortenberg, waar onze jeugdherberg gelegen was: een heus kasteel bovenop een heuveltop, compleet met torenkamertjes, kroonluchters en een eetzaal die deed denken aan de feestzaal uit de films van Harry Potter. 

Sommige studenten lieten zich even ontmoedigen door de steile klim naar boven, maar uiteindelijk geraakte iedereen veilig en wel op de top en konden we genieten van een heerlijk avondmaal. 

Nadien was het tijd om te ontspannen: gezelschapspelletjes werden bovengehaald, studenten vierden hun muzikale talenten bot op de piano en er werd gezellig nagepraat onder het genot van een glaasje wijn of een Duits biertje.  Toen één van de studenten een heuse muziekinstallatie bovenhaalde, duurde het echter niet lang voor alle tafels en stoelen aan de kant gingen en de studenten vol enthousiasme hun danstalenten tentoon spreidden op de geïmproviseerde dansvloer.  Gedurende enkele uurtjes veranderde de eetzaal van onze jeugdherberg in een échte topdiscotheek, en zo werd de eerste dag van onze excursie feestelijk afgesloten. 

Dag 2

Op maandagochtend vertrokken we met de bus richting Straatsburg voor een bezoek aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.  We werden er ontvangen door Nathalie Weidemann, die ons begeleidde naar de perskamer van het Hof.  Daar kregen we een introductiefilm te zien waarin kort de werking en het ontstaan van het Hof uit de doeken werden gedaan en enkele sleutelarresten werden belicht. 

Vervolgens werden we ontvangen in de Grote Kamer door Paul Lemmens, Belgisch hoogleraar en rechter bij het EHRM.  Hij startte zijn zeer boeiende uiteenzetting met een woordje uitleg over de samenstelling en de werking van het Hof.  Het was interessant om te vernemen dat het Hof een wisselende samenstelling kent: zo wordt er, afhankelijk van het soort zaak,  zitting gehouden in Comités van drie rechters, Kamers van zeven rechters en in een Grote Kamer van 17 rechters.  Daarnaast is het ook mogelijk dat een rechter alleen zetelt (single judge formation).  Een groot voordeel van dit systeem, dat sedert 2010 werd ingevoerd, is dat het helpt bij het wegwerken van de enorme achterstand in de dossierbehandeling  Het aantal zaken dat het Hof jaarlijks te verwerken krijgt, is immers imméns: zo vermeldde de heer Lemmens dat alleen al in de periode van januari 2013 tot oktober 2013, 57000 nieuwe zaken werden geregistreerd bij het EHRM.  Dankzij de invoering van het single judge-systeem kunnen relatief eenvoudige zaken voortaan behandeld worden door een alleenzetelende rechter, waardoor de achterstand in de dossiers gestaag kan worden weggewerkt.

Naast het enorm aantal zaken die bij het Hof aanhangig zijn, maakte de heer Lemmens nog gewag van twee andere uitdagingen, met name de precaire relatie tussen het Hof en de nationale staten enerzijds en de uitvoerbaarheid van de beslissingen van het Hof in de lidstaten anderzijds.  Tot slot had rechter Lemmens ook ruimte voorzien om enkele vragen te beantwoorden.  Een kans waar onze studenten gretig gebruik van maakten, want ze vuurden de ene na de andere vraag op hem af.  Rechter Lemmens nam echter de tijd om alle vragen uitvoerig te beantwoorden en ging ook moeilijkere vragen niet uit de weg. 

Na onze lunchbreak was het tijd voor een bezoek aan de Raad van Europa.  We werden er ontvangen door Anne Kaerle, die ons eerst een woordje uitleg gaf bij de gang van zaken in het halfrond.  Ze sprak kort over het ontstaan, de organisatie en de doelstellingen van de Raad, alvorens ons te begeleiden naar de perskamer waar we werden vergast op een interessante uiteenzetting van Günter De Schepper, beleidsadviseur bij de Raad van Europa.  Hij begon zijn betoog met een korte schets van de aanleiding, het ontstaan en de doelstellingen van de Raad, waarna hij sprak over de werking, samenstelling en bevoegdheden van de verschillende organen die deel uitmaken van de Raad, onder andere het Comité van Ministers, de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, het Congres van de lokale en regionale overheden en het EHRM.  De gestructureerde toelichting gecombineerd met de interessante PowerPoint-presentatie maakte dat ook de Raad van Europa voor onze studenten voortaan geen geheimen meer had. 

Na het avondmaal in de jeugdherberg trokken we naar de plaatselijke pub, waar onze studenten tot groot vermaak van de cafébaas en de lokale klandizie opnieuw hun beste dansmoves uit de kast haalden.  Het werd een memorabele avond vol ambiance en straffe verhalen, waar vriendschapsbanden werden gesmeed over de klasgroepen heen.  Zo sloten we ook onze laatste avond in Straatsburg feestelijk af. 

Dag 3

De volgende ochtend bracht buschauffeur Jan ons opnieuw naar het centrum van Straatsburg, waar we gedurende enkele uurtjes de gezellige kerstsfeer konden opsnuiven en de historische binnenstad verkennen.  De imposante kathedraal, de originele architectuur en de gezellige straatjes en pleintjes bleken méér dan een bezoekje waard.  Sommigen onder ons trokken op culinaire ontdekkingstocht en lieten zich de typische streekgerechten zoals  Flammeküche en Backeöffe welgevallen.  Anderen  trokken dan weer op cadeautjesjacht in één van de vele winkelcentra of bezochten de vele gezellige kerstmarkten die Straatsburg rijk is en die de binnenstad tijdens deze periode een feeëriek uitzicht verlenen. 

Het sluitstuk van onze driedaagse excursie was een bezoek aan het Europees Parlement, waarvan de imposante architectuur onze studenten al meteen bij aankomst wist te imponeren.  We werden er ontvangen door Truus Yperman, die ons ter introductie een woordje uitleg gaf bij de werking en organisatie van het Parlement en toelichting gaf bij de debatten.  Hierbij benadrukte ze ook het grote belang van de tolken: met 24 officiële landstalen is het immers een hele krachttoer om een begrijpelijk debat te voeren, maar dankzij de uitmuntende tolken is deze veelheid aan talen geen obstakel.  Vervolgens werden we te woord gestaan door Marianne Thyssen en Ivo Belet, beiden lid van de fractie van de Europese Volkspartij (Christen-Democraten).  Marianne Thyssen, die ook lid is

van de parlementaire commissie voor economische en monetaire zaken, vertelde ons over de werkzaamheden van haar commissie en verschafte ons tekst en uitleg bij de organisatie van het parlement in het algemeen en de werkzaamheden van de verschillende commissies in het bijzonder.  Daarnaast lichtte ze ook de verscheidene fracties en de kalender van het parlement toe. 

Tot slot kregen onze studenten ook de kans om enkele vragen te stellen aan beide parlementsleden.  Sommigen legden hen het vuur aan de schenen met prangende vragen over het begrotingstekort, de doelstellingen van Europa 2020 of het misbruik van de vergoedingen waar parlementsleden recht op hebben, maar mevrouw Thyssen en de heer Belet wisten alle vragen even uitvoerig als enthousiast te beantwoorden.  Nadien trokken we met z’n allen naar de hal van het parlement, waar ons bezoek op de gevoelige plaat werd vastgelegd met een traditionele groepsfoto.  Ons bezoek aan het parlement sloten we af in de publieke tribune, waar we een deel van de plenaire vergadering bijwoonden. Hoewel er niet veel parlementsleden aanwezig waren, was het voor onze studenten toch een hele belevenis om een debat bij te wonen in het Europees parlement.