Een groene buitenruimte in de kinderopvang is niet alleen goed voor kinderen maar heeft ook positieve effecten op het welzijn van kinderbegeleiders. Het onderzoekscentrum Pedagogie in Praktijk van KdG onderzocht welke factoren van natuurlijke speelruimtes voor dat positieve effect zorgen: minder werklast, rustige kinderen en minder conflicten, meer vervulling, rust en vrede, kleine pleziertjes en collega’s ontmoeten. 

Goed voor kinderen en volwassenen

Meer en meer kinderdagverblijven in Vlaanderen vergroenen hun buitenruimte omdat ze overtuigd zijn van de voordelen van natuurlijke speelomgevingen voor jonge kinderen. Natuurlijke speelomgevingen stimuleren kinderen om te ontdekken en te bewegen. Bovendien geeft een groene omgeving een rustgevende invloed op kinderen.

Maar een groene buitenomgeving is niet alleen goed voor kinderen, ook kinderbegeleiders profiteren ervan. Het heilzame effect dat buiten gaan met de kinderen heeft op volwassenen in de opvang is een aspect dat in onderzoek weinig belicht wordt. Nochtans vormt de positieve impact op het werk van kinderbegeleiders in tijden van stress een belangrijk argument voor een natuurlijke buitenomgeving.

Obstakels?

Onderzoeker Nina Geuens interviewde drie experts en acht medewerkers uit de kinderopvang om te weten te komen welke aspecten van de natuurlijke buitenruimte het welzijn van kinderbegeleiders beïnvloeden, welke obstakels kinderbegeleiders tegenkomen wanneer ze buiten gaan met kinderen en hoe begeleiders omgaan met deze drempels. De respondenten kwamen uit zes Antwerpse kinderdagverblijven die in de laatste drie jaar hun buitenruimte vergroenden. Uit de interviews kwamen enkele opvallende vaststellingen naar voor.

Kinderbegeleiders rapporteren dat ze minder werk hebben wanneer ze meer tijd met de kinderen buiten spenderen. Heel wat buitenactiviteiten vragen weinig voorbereiding. Een natuurlijke buitenruimte varieert vanzelf doorheen het jaar en biedt een stimulerende speelomgeving voor kinderen zonder dat begeleiders daar veel voor moeten doen. Begeleiders hebben minder dan binnen het gevoel dat ze kinderen voortdurend moeten entertainen. De meerderheid van de kinderen voelt zich goed buiten waardoor begeleiders zich kunnen richten op de kinderen die meer aandacht nodig hebben.

Daarnaast geeft de groene buitenruimte meer vrijheid aan kinderen. Kinderen die nood hebben aan actie kunnen rondhollen terwijl kinderen die rust zoeken die buiten makkelijker kunnen vinden. Dat maakt dat er buiten minder regels nodig zijn.

Rust, vervulling en vrede

Kinderbegeleiders geven aan dat kinderen zich anders gedragen wanneer ze buiten zijn. Ze zijn rustiger en aangenamer. In een natuurlijke buitenruimte is veel tegelijk te beleven en te ontdekken waardoor kinderen minder tijd hebben om ruzie te maken.

Begeleiders voelen zich meer vervuld wanneer de kinderen buiten zijn. Ze kunnen de kinderen meer variatie, stimuli en ontwikkelingskansen bieden. Ze zien dat kinderen ervan houden om buiten te zijn, creatief bezig zijn en zowel motorisch als cognitief gestimuleerd worden.

Op verschillende manieren vertellen kinderbegeleiders hoe ze rust en vrede vinden wanneer ze met de kinderen buiten zijn. Er is minder lawaai en drukte buiten. Ze beschrijven de buitenruimte als een plek waar ze kunnen genieten.