Hoe kon een concert van rapper Travis Scott eindigen met tien doden en een veelvoud aan gewonden? Na het recente drama tijdens het Astroworld Festival in Houston is nu volop de zoektocht bezig naar antwoorden: wat is er precies fout gegaan? Eén ding maakt dit drama nu wel heel duidelijk: het waarborgen van de veiligheid is cruciaal een dient het vertrekpunt te zijn bij de organisatie van elk event. Veilige events dus, maar kan dat wel?

Mensen bij elkaar brengen is de kern van events. Maar hoe meer mensen je fysiek bij elkaar brengt, hoe groter de kans is dat er iets misloopt. Aan elk event zijn namelijk risico’s verbonden op het gebied van gezondheid en veiligheid. Helaas is het niet de eerste keer dat een event een tragische afloop kent. Het verleden wees al uit dat er rond events van alles kan misgaan: denk maar aan de verstikkende menigte tijdens de Love Parade in het Duitse Duisburg, het zware onweer tijdens Pukkelpop en de terroristische aanslag in de concertzaal Bataclan, Parijs.

Incidenten, rampen en crises als drijvende factor achter eventveiligheid

De invulling van veiligheid op events werd de afgelopen jaren vooral gedreven door incidenten en rampen. Zo gaf het drama tijdens de Love Parade een duidelijke impuls aan de inzet op crowd control. Het zware onweer tijdens Pukkelpop deed menig organisator nadenken over de gevolgen van extreme weersomstandigheden en tijdelijke constructies. En terreur werd, omwille van de terroristische aanslagen in onder meer Parijs, bovenaan de agenda geplaatst van te overwegen veiligheidsrisico’s bij de organisatie van events.

Maar ook nieuwe veiligheidsrisico’s winnen snel aan belang. Zo is omwille van de coronacrisis de gezondheid van bezoekers het vertrekpunt geworden bij de organisatie van events. Een dergelijke crisis bepaalt vandaag meer dan ooit de invulling van eventveiligheid.

Een integrale kijk op veiligheid: broodnodig, maar onbestaand

De grootste uitdaging is om integraal naar eventveiligheid te kijken zonder daarbij te impulsief op zulke incidenten, rampen of crises te reageren. Waarom? Eventveiligheid is een complex onderwerp, dat betrekking heeft op verschillende facetten, gaande van verkeer en vervoer, tot de keuze van de locatie, over de inrichting van het terrein en toegangscontrole. Ook kunnen uiteenlopende risico’s het event bedreigen, zoals mensenmassa’s, noodweer, terreurdreiging, brandgevaar of pandemieën. Een integrale kijk op veiligheid is dus broodnodig.

Helaas ontbreekt zo’n integrale kijk vandaag nog. Dit onder meer omdat de bestaande wetgeving versnipperd is en vaak onvoldoende toegespitst is op de dynamiek en complexiteit van events. Zo hebben de verschillende disciplines (o.a. politie, brandweer, medische hulpverlening) elk hun eigen regelgevend kader, hoewel ze tijdens een crisis, ramp of incident onvermijdelijk in nauw contact staan met elkaar.

Ook is het domein van eventveiligheid gefragmenteerd. Een integraal federaal veiligheidsbeleid voor events ontbreekt. De vraag is echter groot, en dit uit verschillende hoeken. Zo werd er meermaals opgeroepen om deze problematiek aan te pakken aan de hand van wetenschappelijk en onafhankelijk onderzoek.

De huidige beschikbare oplossingen om het veiligheidsrisico van events in kaart te brengen schieten nog tekort. Ze zijn vaak te complex, te weinig generiek en ze dienen voornamelijk ter evaluatie na afloop van het event. Bovendien reiken deze oplossingen en tools weinig tot geen concrete oplossingen ter verbetering aan bij de planning van events.