Brabantse kastelen: Buitengebied met Toegevoegde waarde als eXtra Reason for Adventure (BTW XTRA)

Probleemstelling

De provincies Noord-Brabant, Antwerpen en Vlaams-Brabant delen een gemeenschappelijk verleden onder het hertogdom Brabant en omvatten een veelheid aan kasteeldomeinen. Deze kasteeldomeinen hebben een groot toeristisch potentieel: uit Europees onderzoek blijkt dat vier op tien Europese toeristen hun bestemming kiezen op basis van het aanwezige erfgoed. Het aanbod aan erfgoedtoerisme in deze regio is nog onvoldoende ontwikkeld en dus wil dit project regionaal erfgoedtoerisme versterken en opwaarderen. Het project zal drie kasteelsites ontwikkelen en ontsluiten, namelijk Hof Ter Laken (Booischot, BE), kasteel van Huizingen (Beersel, BE) en Oud Herlaer (Sint-Michielsgestel, NL). Daarnaast worden deze sites ingebed in een grensoverschrijdend netwerk van Brabantse kasteeldomeinen en landgoederen voor kennisuitwisseling en de versterking van het toeristisch-recreatieve aanbod.

Onderzoeksvragen

Het onderzoekscentrum Publieke Impact heeft als onderzoekspartner in dit project twee doelstellingen: 

• Ontwikkeling van erfgoedprofielen: het doel is om tot een wetenschappelijk onderbouwde profilering te komen van (potentiële) erfgoedgoedbezoekers m.b.t. hun motivaties en drempels voor erfgoedpartipatie. 
• Ontwikkeling van een erfgoedbelevingsmodel: het doel is om een wetenschappelijk gevalideerd model te ontwikkelen dat door de erfgoedsector ingezet kan worden om de potentiële maatschappelijke impact van erfgoedbeleving (o.a. de beleving op kastelensites) te voorspellen, maar ook te evalueren of bepaalde ingrepen tot een impactvolle erfgoedbeleving hebben geleid.

Onderzoeksaanpak

Voor dit project voeren we een multimethodisch, geïntegreerd onderzoek uit, waarbij we zowel kwantitatieve als kwalitatieve methoden inzetten. Voor het kwalitatieve luik voeren we expertinterviews uit, doen we focusgroepgesprekken met (niet-) erfgoedbezoekers en omwonenden van een erfgoedsite, en doen we guided walks met potentiële bezoekers van de drie betrokken kastelensites. Voor het kwantitatieve luik voeren we verschillende online bevragingen uit bij Vlaamse en Nederlandse burgers. Hierbij richten we ons op hun interesses, drempels en motivaties m.b.t. erfgoedparticipatie enerzijds en de doelstellingen van een impactvol erfgoedbezoek anderzijds. 

Output

Met dit project willen we volgende resultaten behalen: 

• Een onderbouwde profilering van erfgoedbezoekers op basis van hun interesses, motivaties en participatie aan erfgoed. Deze bezoekersprofielen zullen de erfgoedsector toelaten om meer doelgerichte communicatie-en promotie-acties op te zetten.
• De ontwikkeling van een wetenschappelijk onderbouwd erfgoedbelevingsmodel dat bepaalt wat de doelstellingen zijn waaraan een impactvolle erfgoedbeleving moet voldoen. 
• Gestandaardiseerde bezoekersenquêtes die zowel publieke als private eigenaars en beheerders van erfgoedsites toelaat om (1) de verdeling van bezoekers na te gaan en te analyseren welke doelgroep (niet) goed bereikt worden en (2) impactvolle beleving op hun sites in het algemeen (maar ook delen van de sites in het bijzonder zoals bv. een kasteeltuin) te voorspellen, meten en evalueren.