Transitionele rouwzorg en rouwgeletterdheid in het Vlaamse zorglandschap

Probleemstelling

Het verlies van een naaste door overlijden is ingrijpend, met rouw als natuurlijk proces. Hoe mensen rouwen, verschilt sterk. Dit wordt beïnvloed door persoonlijke, culturele, en maatschappelijke factoren. In Vlaanderen is er toenemende aandacht voor "transitionele rouwzorg". Een benadering die rouw ziet als een veranderlijk proces. Het biedt langdurige en groeiende steun. Dit komt vooral van de maatschappij en de ‘zorgzame buurt’.

In dit project staat ‘transitionele rouw’ centraal. Een continuüm van ondersteuning tussen zorgverleners en de sociale omgeving van de rouwende. Om dit model succesvol te integreren, is "rouwgeletterdheid" nodig bij zowel professionals als de maatschappij. De uitdaging is om de rollen tussen professionele zorg en gemeenschapssteun goed af te stemmen. Dit moet gebeuren zonder een vaste aanpak op te leggen.

Onderzoeksvragen

Dit onderzoek kijkt naar de standaardprocedures, draaiboeken en rituelen die zorgprofessionals gebruiken tijdens de rouwperiode van naasten. We willen ook begrijpen waarom deze begeleiding soms wel en soms niet wordt gegeven. Het doel is om een overzicht te krijgen van de huidige situatie in transitionele rouw. Dit geldt voor zowel chronische als acute zorg, ongeacht de leeftijd of het profiel van de overledene. We willen ook weten welke factoren invloed hebben op de rouwbegeleiding door professionals.

Daarnaast wordt de “rouwgeletterdheid en competenties” van zorgverleners in kaart gebracht. Een goede kennis van rouw is belangrijk. Je moet weten hoe je het kunt herkennen. Ook is het belangrijk om erover te communiceren. Dit zijn essentiële voorwaarden voor goede rouwzorg.

Onderzoeksaanpak

De aanpak is een mixed-method studie. Deze studie combineert kwalitatieve en kwantitatieve methoden. Dit helpt om een breed inzicht te krijgen. We focussen ons eerst op het in kaart brengen van de protocollen en richtlijnen rondom rouwbegeleiding binnen verschillende instellingen. Denk hierbij aan ziekenhuizen, uitvaartdiensten en woonzorgcentra (WCZ). Het onderzoek verloopt via een e-mailbevraging en interviews. Aan de hand van een kwantitatieve survey via cross-sectioneel onderzoek ontwikkelen en testen we een schaal/vragenlijst om zicht te krijgen op rouwgeletterheid en competenties. Deze zal worden ontwikkeld in nauwe samenwerking met experten.

Output

• Rapport met onderzoeksresultaten.
• Publicatie van gevalideerde meetschaal in een relevant wetenschappelijk tijdschrift.
• Integratie van de bevindingen in vervolgproject.
• Gebruik van de input voor eerste ontwikkeling van ondersteuningsprogramma voor zorgverleners.

Valorisatie

• Disseminatie-event.
• Output via website en sociale media.
• Actieve verspreiding van projectresultaten in ons partnernetwerk.

Onderzoekers

• sophie.albrecht@kdg.be
• jente.bontinck@kdg.be

Contact

Ben jij een zorgverlener en werk je graag mee aan dit onderzoek?  

Neem vrijblijvend contact op met sophie.albrecht@kdg.be voor meer informatie.