DIGIPIP, digitale pedagogie in de praktijk van de kinderopvang

Probleemstelling

Dit onderzoeksonderwerp vloeit voort uit het onderzoek DIGIPED, dat enerzijds de omgang met digitale media met kinderen tussen 0 en 6 jaar in kaart bracht en anderzijds op zoek ging naar een pedagogisch verantwoorde en praktisch haalbare omgang met digitale media.

Uit het onderzoek blijkt onder andere dat kinderbegeleiders digitale media bij voorkeur zo ver mogelijk weghouden van jonge kinderen. Die voorkeur hangt samen met maatschappelijke onrust over het gebruik van digitale media bij kinderen en met de uitdagingen om digitale media op een zinvolle manier te integreren in de dagelijkse activiteiten. Daarnaast kwam het gebruik van digitale media op andere manieren aan het licht. Digitale media worden gebruikt voor de registratie van de individuele verzorging van kinderen. Digitale media worden eveneens gebruikt om ouders op de hoogte te brengen van het reilen en zeilen in de opvang.

Uit het onderzoek DIGIPED bleek dat dit gebruik van digitale media voor deelnemende opvanginitiatieven vanzelfsprekend en onontkoombaar leek. Deelnemers aan het onderzoek verantwoordden dit gebruik door naar regelgeving en verwachtingen van ouders te verwijzen. Maar ook de eigen verwachtingen van kinderbegeleiders en verantwoordelijken spelen hierin een rol. Die verwachtingen gaan bijvoorbeeld over accurate informatie, bereikbaarheid, erkenning van elk kind. Dat digitale media een plek gekregen hebben in de opvang van jonge kinderen, is intussen wel duidelijk. Er zijn een paar aspecten die minder belicht worden, zoals de manier waarop dit mediagebruik de relaties tussen begeleiders en kinderen beïnvloedt, maar ook de relatie tussen opvang en ouders.

Kinderopvang is de wereld in het klein en de samenleving komt op allerlei manieren binnen in de opvang van jonge kinderen. Het mediagebruik in de opvang spiegelt de kinderen een wereld voor. In dit onderzoek willen we deze omgang met digitale media beschrijven, zichtbaar maken en van daaruit ook vatbaar maken voor reflectie. Daarin ligt volgens ons het voordeel voor de begeleiders in de opvang en voor de kinderen en hun gezinnen.

Onderzoeksvragen

Hoe geeft het gebruik van digitale media voor registratie en communicatie in de opvang van jonge kinderen de zorg (met inbegrip van de communicatie met ouders) vorm?

Onderzoeksaanpak

Het onderzoek wil een rijke en genuanceerde beschrijving aanleveren van de digitale mediapraktijken in de opvang van de jongste kinderen. Daarom worden twee casestudies opgezet. De kern van de casestudy is dat de onderzoeker met behulp van een veelheid van dataverzamelingstechnieken een gedetailleerd inzicht wil krijgen in zijn cases (Mortelmans, 2009: 144). Wij gebruiken volgende dataverzamelingstechnieken:

• Observaties
• Smartphonedagboeken
• Photovoice en photo elicitation interviews met begeleiders en met ouders
• Een afrondend focusgesprek

Output

Het onderzoek wordt verwerkt in een Nederlandstalig onderzoeksrapport waarin de casestudies besproken worden. De structuur en opbouw van het rapport volgt de structuur van een wetenschappelijk artikel, om het materiaal nadien vlot om te kunnen valoriseren in een Engelstalig wetenschappelijk artikel.

Onderzoekers

• an.piessens@kdg.be
• liesa.lammens@kdg.be
• leen.dom@kdg.be
• catherine.degendt@kdg.be