Veranderen in kinderopvangorganisaties: wat werkt?

Probleemstelling

De kinderopvangsector is een sector in groei. Niet alleen breidt de sector uit in omvang, ook nemen de pedagogische verwachtingen en de maatschappelijke uitdagingen toe. Werken aan team- en organisatieontwikkeling behoort dus tot de orde van de dag en kunnen veranderen is voor elk opvangteam noodzakelijk. De VUCA (volatility, uncertainty, complexity en ambiguity)-context van vandaag vraagt om wendbaarheid van medewerkers en organisaties. Deze noodzakelijke wendbaarheid vormt een grote uitdaging voor de sector. Een aantal typische kenmerken van de zorgt daarvoor: kortgeschoolde medewerkers, veel ziekteverzuim, een groot personeelsverloop en tekort aan arbeidskrachten.

Onderzoeksvraag

Dit onderzoek wil nagaan hoe de sector duurzame verandertrajecten succesvol kan vormgeven en welke materialen de veranderaars (onder andere coördinatoren, leidinggevenden, pedagogische ondersteuners) daarbij  kunnen gebruiken. 

Onderzoeksaanpak

In een eerste fase ontwikkelen we een veranderrepertoire dat we baseren op literatuurstudie, deskresearch en diepte-interviews met veranderaars in kinderopvang. We stellen een programmatheorie op om te kunnen evalueren ‘wat werkt voor wie, onder welke omstandigheden’. Vervolgens toetsen we data uit eigen onderzoek af aan de programmatheorie en passen we het veranderrepertoire aan. Het resultaat hiervan leggen we met behulp van de delphi-methode voor aan een expertenpanel, waarna we het opnieuw bijstellen. Tot slot testen we het veranderrepertoire uit in verschillende kinderopvangorganisaties om zo tot een finale versie te komen.

Output

Het resultaat van dit project is een rapport waarin de uitdagingen en succesfactoren voor veranderprocessen in kinderopvangorganisaties worden onderzocht. Het rapport benadrukt dat succesvolle veranderingen vereisen dat teams zich bewust worden van hun doelen, procesbegeleiders goed getraind zijn, en er een veilige leeromgeving is. Uit het rapport komt naar voor dat procesbegeleiders in de kinderopvangsector een sterke behoefte hebben aan uitwisseling met collega's en het aanscherpen van hun theoretische kennis en vaardigheden op het gebied van veranderprocessen. Leidinggevenden en pedagogisch ondersteuners willen vooral groeien in leiderschapskwaliteiten, kennis over veranderstrategieën, en vaardigheden om om te gaan met weerstand, spanning en conflict. Een professionele leergemeenschap blijkt een effectieve manier om veranderaars te ondersteunen. Het gezamenlijk leren en experimenteren in een groep van peers, die regelmatig bijeenkomt, stimuleert groei in de rol van procesbegeleider.

Onderzoekers

• nathalie.ruyssers@kdg.be
• sarah.loopmans@kdg.be
• lynn.mampuys@kdg.be