Groot verloop en weinig sollicitanten

Want hoewel de meeste mensen wakker liggen van het lerarentekort en de dalende PISA-resultaten, kampt het Vlaamse onderwijs al veel te lang met een andere onderbelichte uitdaging, namelijk het invullen van de knelpuntvacatures voor directies. Door een groot verloop en schaars aantal sollicitanten, wordt het voor schoolbesturen steeds moeilijker om een geschikt nieuw directielid aan te werven.

Ons onderzoek binnen de onderzoeksgroep Toekomstgedreven Onderwijs aan de Karel de Grote Hogeschool toonde het al aan: we moeten werken aan de aantrekkelijkheid en haalbaarheid van de job van directeurs. Hoera dus voor het rapport van de Commissie van Wijzen, dat hierop inspeelt en met heel wat sterke innovatieve adviezen komt, zoals het mandaat voor schoolleiders. Met dit mandaat is een directeur niet langer vastbenoemd, maar wordt de functie telkens voor een periode van 6 jaar opgenomen. Daar waar het rapport eerder belicht welke kansen dit biedt om het functioneren van de schoolleider te evalueren en het mandaat indien gewenst stop te zetten, willen we dit idee hier in een ander daglicht plaatsen.

Mandaat van 6 jaar drempelverlagend

Uit ons onderzoek blijkt dat er bij leraren een idee-fixe leeft met betrekking tot de job van schooldirecteur, met name dat dit iets is wat je moet volhouden tot aan je pensioen. Of nog: iets wat je aan het einde van je loopbaan doet. Dit weerhoudt kandidaten ervan om er ‘te vroeg’ aan te beginnen of om er sowieso aan te beginnen. Het mandaat van 6 jaar, waarvan nu sprake, maakt dat de drempel om te solliciteren voor de job van schoolleider lager wordt. Het zou heel wat twijfelende en jongere kandidaten over de streep trekken. Weten dat er na zes jaar sowieso een momentum is om, samen met het bestuur, de balans op te maken en te oordelen of je verder doet of weer voor de klas gaat staan, biedt heel wat ademruimte. Je hoeft geen gezichtsverlies te leiden, maar je hoeft je team ook niet teleur te stellen. Ze zijn erop voorbereid en weten dat het een optie is. Op die manier kan je opvolging bovendien goed voorbereid worden, zodat er niet halsoverkop een nieuwe schoolleider gezocht moet worden.

Oké om terug te keren naar de klas

Het is bovendien een troef dat dit advies vanuit de commissie samengaat met het voorstel om de vaste benoeming als leraar te behouden. Op die manier normaliseren we het idee dat je voor een bepaalde periode de ontzettend belangrijke opdracht van schoolleider op jou neemt, maar dat het daarna ook gewoon oké is om terug voor de klas te gaan staan. Of iets anders te gaan doen. Dus ook op het vlak van nadenken over andere, aantrekkelijke loopbaankeuzes (na de job van schoolleider) zijn er nog heel wat mogelijkheden.

Een echte omwenteling in het Vlaamse schoolbeleid kan zich voltrekken als het advies van de Commissie van Wijzen niet louter een advies blijft. Het is wat ons onderwijs in Vlaanderen nodig heeft. Niets minder zal volstaan.