Onderzoekscompetenties maken deel uit van de 21ste-eeuwse vaardigheden en zijn ingebed in de eindtermen van het Vlaamse basis- en secundair onderwijs. Leerlingen leren onderzoekscompetenties het best in de context van authentiek wetenschappelijk onderzoek, wat geen eenvoudige opgave is voor leerkrachten. Steeds frequenter zien scholen in een deelname aan Citizen Science-projecten een kans om met hun leerlingen aan onderzoekscompetenties te werken. Aanbieders van dergelijke projecten (wetenschappers) streven vooral wetenschappelijke kwaliteit en opschaling in datavergaring na.

Hoewel de doelstellingen van beide actorengroepen verschillen, schuilt een groot potentieel in deze burgerwetenschapsprojecten. Citizen Science-projectaanbieders hebben baat bij de regelmatige deelname van scholen, maar hebben vaak geen pedagogisch-didactische achtergrond. De projectafnemers, nl. de scholen, hebben ook nood aan studiecontexten waarin onderzoekscompetenties aangeleerd kunnen worden, maar moeten overtuigd worden van de meerwaarde van de educatieve deelname aan Citizen Science-projecten t.o.v. de tijdbesteding. Het werd reeds aangetoond dat leerwinst m.b.t. onderzoekscompetenties toeneemt bij hogere leerlingenparticipatiegraad. Heden ten dage is deze eerder laag in Vlaamse Citizen Science-projecten, m.a.w. leerlingen bekleden hierin vaak een voornamelijk uitvoerende rol. Beide stakeholders (projectaanbieders en -afnemers) kunnen voordelen halen uit de samenwerking binnen dergelijke projecten, maar het potentieel ervan wordt momenteel onvoldoende aangeboord.

Het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek ‘Citizen Science’ beoogt de optimalisering van de participatie van lagere en secundaire scholieren in Citizen Science-projecten door concrete tools aan te reiken voor zowel afnemers (scholen) als aanbieders (wetenschappers) van zulke projecten. We beogen, samen met onze partners en resonansgroep, de ontwikkeling van drie valorisatieproducten die de leerlingenparticipatie in Citizen Science-projecten bevorderen: een instrument dat projectaanbieders kunnen hanteren bij de vertaalslag van hun onderzoek naar het onderwijsveld, een tool voor scholen om participatiegraad als selectiecriterium in acht te nemen bij de keuze van projecten en een afzonderlijke reflectie-checklist voor beide doelgroepen om bewuster om te gaan met leerlingenparticipatie.